Interview met Mathilde de Winter

De toekomst van werk is een dagelijks onderwerp van gesprek bij Koninklijke Vopak. Vopak is ’s werelds grootste onafhankelijke dienstverlener in tankopslag, gespecialiseerd in de opslag en overslag van vloeibare bulkchemicaliën, LNG, gassen en olieproducten. Aan de ene kant een traditionele organisatie met een rijke voorgeschiedenis. Zo vierde Vopak in 2016 zijn 400(!)-jarige bestaan. Tegelijkertijd een sterk innoverende organisatie die continu transformeert en meebeweegt met onze veranderende energiebronnen. Zo is het bedrijf momenteel bijvoorbeeld actief in de voorbereidingen voor infrastructuur voor groene waterstof en CO2. Wereldwijd telt Vopak ruim 6.000 mensen, met het hoofdkantoor aan de Westerlaan in Rotterdam.

In de aanloop van het HR-event ‘Toekomstbeelden: ontdek en verbeeld(t) de toekomst van werk’ spraken we met Mathilde de Winter: Director HR Europe & Africa en bij Vopak ruim 13 jaar actief in het HR-vak. Waar heeft Vopak de laatste jaren aan gewerkt om toekomstbestendig te blijven en welke rol heeft corona hierin gespeeld? En welke visie heeft De Winter op de toekomst van werk?

Verdubbelend leiderschap
Als we Mathilde vragen naar de belangrijkste HR-ontwikkelingen van de afgelopen jaren, vertelt ze over de impact van corona en de betekenis van thuiswerken voor de kantoor gerelateerde functies. “Voor leidinggevenden was het, zoals in veel grotere organisaties, vrij gewoon om te managen op basis van aanwezigheid. Toen kantoormedewerkers van de ene op de andere dag thuis kwamen te zitten, was dit niet meer mogelijk. Een thuiswerkbeleid waar al een poos over gesproken werd, werd per direct geactiveerd en leidinggevenden moesten simpelweg op een andere manier sturing gaan geven aan hun team.”

De impact van corona en het thuiswerken is een hele grote gamechanger geweest

De Winter vertelt dat Vopak, al ruim voor de komst van corona, bezig was met een cultuuromslag binnen de organisatie. Een cultuur die Vopak zou helpen toekomstbestendig te blijven en die de organisatie in staat stelt om tijdig op veranderingen in te kunnen spelen.

Vopak zette in op een cultuur waarin medewerkers zich betrokken en verantwoordelijk voelen voor de toekomst van Vopak. Een cultuur waarin leidinggevenden samen met hun medewerkers kijken hoe de dienstverlening aan klanten nog veiliger, nog beter kan. Een onderdeel van deze cultuurverandering was de introductie van het ‘verdubbelend leiderschap’: een meer bottom-up beweging met het doel de medewerkers actief te betrekken bij het ‘iedere dag een klein beetje beter doen’.

De Winter licht toe: “Medewerkers meer zelfsturing geven en hen daarop stimuleren vraagt om een andere manier van leidinggeven én de bereidheid van medewerkers om hierin mee te gaan. Vopak maakte deze omslag door groeps- en individuele trainingen en coaching in te zetten. Hierbij werd ingezoomd op ieders individuele invloed, maar werd iedereen zich ook bewust van groepsinvloeden. Zowel leidinggevenden als medewerkers werd dit aangereikt. Alleen dan kun je samen gaan werken aan het verbeteren van de organisaties en ontstaat ‘verdubbelend leiderschap’.”

Op de vraag of corona voor een versnelling heeft gezorgd van deze cultuurverandering, geeft De Winter aan “ja, dat durf ik zeker wel zo te zeggen. Het thuiswerken heeft ervoor gezorgd dat een manager de continue controle los moet laten, en zijn/haar mensen echt moet vertrouwen. Erop vertrouwen dat ze aan de slag gaan met wat je van ze verwacht en ook dat ze hun hand opsteken op het moment dat ze ergens hulp bij nodig hebben.”

Andersdenkenden
We vragen De Winter ook naar de toekomst van werk en de veranderingen die zij voorziet. Ze vertelt: “Met alle veranderingen om ons heen, zie ik werk een andere betekenis krijgen. Waar veel mensen voorheen financieel gedreven en voor hun maatschappelijke aanzien werkten, wordt in mijn beleving werken meer een middel om vooral ook andere dingen te kunnen doen in het leven. Als Vopak bereiden wij ons daarop voor.”

Voor starters, maar ook voor de huidige werkenden, is hetgeen waar een organisatie voor staat steeds meer een bepalende factor in de keuze voor een baan. Het verduurzamingsvraagstuk, waar ook Vopak mee heeft te maken, ziet De Winter als een kans. Een kans om mensen aan te trekken om Vopak en de klanten van Vopak te helpen in dit vraagstuk. Er zal immers door de energie- en grondstoffen transitie behoefte komen aan nieuwe infrastructuur voor behandeling en opslag.

Ik denk dat het heel erg goed is om andersdenkenden naar binnen te halen en daarvoor open te staan. Kunnen luisteren is dan een voorwaarde die daarbij hoort.

De Winter: “Om de reis naar de toekomst te kunnen maken, heeft Vopak ook andersdenkenden nodig. Mensen die creatief denken en buiten de gebaande paden durven gaan. Dit betekent ook dat er meer ruimte moet komen voor deze vrijdenkers en dat er naar hen geluisterd wordt.” Iets wat nog niet altijd vanzelf gebeurt en waar volgens De Winter, ook Vopak zeker nog stappen in kan maken.

Tegelijkertijd speelt de digitale transformatie. Een transformatie die mede bepalend is voor de toekomst, ook voor die van Vopak. De Winter: “Ik vind dat we hier als HR-professionals een voortrekkersrol hebben. Niet alleen het HR-deel goed automatiseren, maar ook onze huidige populatie medewerkers klaarstomen voor de stappen die gaan komen. Anticiperen op wat gaat er veranderen. Welke skills moeten we daarin meenemen? Kan of wil iedereen daar wel in mee? Dat blijft continu onze aandacht hebben.”

Ondanks dat De Winter aangeeft dat op het vlak van HR er in de toekomst veel uitdagingen liggen, is ze trots op de cultuur en de mensen. “Gewoon doen, niet zozeer in het niet nadenken, maar in het lef hebben. Dingen doen en dit samen doen.”

Als ik terugkijk op de laatste twee jaar dan denk ik ‘wow’. We zijn, ondanks corona, gewoon doorgegaan én we hebben een transformatie doorgemaakt. We hebben zonder onderbreking onze klanten en de maatschappij goed bediend. En we hebben veiligheid continu op nummer één op de agenda staan. Daar ben ik trots op en word ik blij van.